Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB), Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ve Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) 2022 yılı için hazırladığı “Finansal Piyasalar Özet Verileri”ni paylaştı.
TSPB verilerine bakıldığında yerli ve yabancı yatırımcıların toplam finansal varlıkları 2022’de bir önceki yıla göre yüzde 86,7 artarak 15 trilyon 755,3 milyar liraya ulaştı. Söz konusu finansal varlıkların 14 trilyon 428 milyar lirası yerli yatırımcılara ait olup, varlıklarında bir önceki yıla göre yüzde 86 artış olduğu görüldü.
TSPB bilgileri, 2022 yılında yerli yatırımcıların finansal varlıklarının büyümesine en büyük katkının hisse senedi ve TL mevduat varlıklarındaki artıştan geldiğini ortaya koydu.
Hisse senetlerinde rekor büyüme
Özellikle salgın sonrası yerli yatırımcının sermaye piyasalarına olan ilgisindeki artış, izlenen düşük faiz politikasının da etkisiyle geçen yıl katlanarak arttı.
TSPB verilerine göre 2019 sonunda prestij ile 1,2 milyon olan hisse senedi bakiyesi olan yatırımcı sayısı 2020 yılında 2 milyona, 2021 yılında ise 2 milyon 355 bine yükseldi. 2022’de 1,4 milyon ve 3 milyon 783 bine ulaştı.
Yerli yatırımcıların ilgisindeki rekor artış ve BİST 100 endeksindeki yüzde 196,6’lık yükseliş, 2022 yılında yerli yatırımcıların hisse senedi varlıklarında rekor büyümeyi beraberinde getirdi.
Yerli yatırımcıların toplam varlıkları içinde en yüksek büyüme hisse senedi varlıklarında yaşandı. Yerli yatırımcıların 2021’de 524,7 milyar lira olan hisse senedi varlıkları yüzde 250 artarak 2022 yılsonu itibarıyla 1 trilyon 836 milyar liraya ulaştı. Bu miktarın 1 trilyon lirası bireysel yatırımcılara ait.
TL mevduat yüzde 153,2 büyüdü
TSPB’nin 2022 “Finansal Piyasalar Özet Verileri”ne göre yerli yatırımcıların varlıklarında stoktan sonra en hızlı büyüme geçen yıl TL mevduatta yaşandı. Döviz Korumalı Mevduat uygulamasının da etkisiyle döviz tevdiat hesaplarındaki artış sınırlı kalırken, TL mevduatta yüksek artış yaşandı.
Yerli yatırımcıların 2021 sonunda 1 trilyon 829 milyar TL olan TL mevduat varlıkları, 2022 sonunda yüzde 153,2 artarak 4 trilyon 631 milyar TL oldu. 3 trilyon lira olan yerli yatırımcı sayısı yüzde 16,6 gibi sınırlı bir oranda artarak 2022 sonunda 3,6 trilyon liraya ulaştı.
Yerel halkın sermaye piyasası payı arttı
TSPB verilerine göre yerli yatırımcıların DİBS varlıkları 2022 yılında bir önceki yıla göre yüzde 105,2 artarak 3 trilyon 67 milyar liraya ulaştı.
2022 yılında yerli yatırımcıların kamu eurobond varlıkları bir önceki yıla göre yüzde 68,2 artarak 859 milyar liraya, özel şube eurobond varlıkları ise yüzde 31 artarak 224 milyar liraya ulaştı.
Yerli yatırımcılara ilişkin olarak; Hisse senetleri, varlığa dayalı menkul kıymetler, varlığa dayalı menkul kıymetler, özel ve kamu eurobondları, devlet iç borçlanma senetleri, varantlar ve sertifikalardan oluşan sermaye piyasası varlıklarının toplam finansal varlıklar içindeki payı bir önceki yıla göre 6 puan artarak yüzde 43’e ulaştı. 2022 sonu itibari ile yüzde yüz e çıktı.
Yabancıların hisse senetleri yüzde 118,7 arttı
TSPB’nin açıkladığı 2022 “Özet Finansal Piyasa Verileri”ne göre, 2021 sonunda 682,8 milyar lira olan yabancı yatırımcıların finansal varlıkları, 2022 sonunda yüzde 94,4 artarak 1 trilyon 328 milyar liraya yükseldi.
2021 sonunda 347,7 milyar lira olan yabancı yatırımcıların hisse senedi varlıkları, 2022 sonunda yüzde 118,7 artarak 760,4 milyar liraya yükseldi.
Yabancı yatırımcıların hisse senetlerindeki büyüme altında ayrıldı. Ancak, yabancı yatırımcıların toplam hisse senedi portföyü içindeki ağırlığı geçen yıl boyunca azalmaya devam etti. Edinilen bilgiye göre, 2019 sonunda yüzde 60’ın üzerinde olan yabancı yatırımcıların hisse senedi portföyü üzerindeki yük, 2020 sonunda yüzde 49’a, 2021 sonunda yüzde 40’a, 2020’de yüzde 30’un altına indi. 2022’nin sonu.
2022 yılsonu prestijiyle Türkiye’de 2 trilyon 596 milyar liralık toplam hisse senedi portföy değeri yüzde 29,3 ile yabancı yatırımcılara, yüzde 70,7 ile yerli yatırımcılara ait.
Yabancı yatırımcıların finansal varlıklarında en yüksek artış TL mevduatta yaşandı. Açıklamada, yabancı yatırımcıların TL mevduatlarının bir önceki yıla göre yüzde 169 artarak 111,7 milyar TL’ye, döviz tevdiat hesaplarındaki varlıklarının ise aynı dönemde yüzde 74,4 artarak 418 milyar TL’ye ulaştığı belirtildi. .
40 şirketin halka arzı gerçekleşti
Yerli yatırımcı sayısındaki rekor artışa paralel olarak şirketlerin halka arza ilgisi güçlü bir şekilde devam etti. 2022 yılında 40 şirket halka arz edildi.
Söz konusu şirketlerin halka arz yoluyla sermaye piyasalarından sağladıkları fon tutarı 19,3 milyar TL olarak gerçekleşti. Bu halka arzlarla birlikte Borsa İstanbul’da işlem gören şirket sayısı 2022 yılsonunun prestijiyle 483 oldu.
